1 Ayda AP World History Çalışma Rehberi (Paniksiz ve Planlı)

AP World History’ye 1 ay kala panik mi yaptın? Konular karışık, yıllar birbirine giriyor, “Ben bunu nasıl yetiştireceğim?” diye düşünüyorsun. İyi haber şu: AP World History’yi 1 ayda toparlamak zor ama imkânsız değil.

Bu yazı, sana basit ve net bir yol haritası verecek. Sınavın yapısını hızlıca anlayacaksın, sonra da 4 haftaya bölünmüş bir çalışma planı göreceksin. Her gün ne kadar soru çözeceğini, ne kadar video izleyeceğini ve ne kadar yazma pratiği yapacağını biliyor olacaksın.

Panik yok, birlikte plan kuracağız. Amacımız mükemmel olmak değil, 1 ayda yapabileceğin en mantıklı, en verimli çalışmayı kurmak.

AP World Sınavını ve Beklentileri 1 Günde Öğren

Sınava çalışmaya başlamadan önce, neye girdiğini bilmen gerekiyor. Neyi bilmen gerektiğini bilmeden konu ezberlemek, karanlıkta koşmaya benzer. Hızla yorulursun ve nereye gittiğini anlayamazsın.

AP World History: Modern, yaklaşık 1200’den günümüze kadar olan dünya tarihini sorar. Farklı bölgeleri, imparatorlukları, savaşları ve fikir akımlarını aynı anda düşünmeni ister. Yani sadece bilgi değil, yorum da bekler.

Sınavın resmi yapısını görmek için College Board’un AP World History: Modern exam formatı sayfasına mutlaka göz at. 

Nerede neyle karşılaşacağını bildiğin anda, çalışma planın daha netleşir. Bu yazıda kurduğumuz 1 aylık plan da tam olarak buna göre ayarlanacak.

AP World History Sınav Formatı: Karşına Ne Çıkacak?

Sınavın üç ana bölümü var:

1. Çoktan seçmeli sorular (Multiple Choice)
   Kısa metinler, görseller, haritalar üzerinden sorular gelir. Genelde toplam puanın yaklaşık %40’ını etkiler. Metni hızlı okuyup, bağlamı çözmen beklenir.
2. Kısa cevap soruları (SAQ, Short Answer Question)
   Küçük paragraflarla cevap verirsin. Genelde üç soru olur, her birinin alt maddeleri vardır. Toplam puanın kabaca %20’si buradan gelir. Net, kısa, örnekli cevap önemlidir.
3. Yazılı bölüm: DBQ ve LEQ
   • DBQ (Document Based Question): Sana verilen belgeleri kullanarak bir essay yazarsın. Belgeleri sadece özetlemek değil, analiz edip kullanmak gerekir. Bu kısım yaklaşık %25 civarı puan getirir.
   • LEQ (Long Essay Question): Belgeler yok, tamamen bilgi ve mantığını kullanırsın. Değişim ve süreklilik, neden sonuç ya da karşılaştırma gibi temalar olur. Yaklaşık %15 civarı etkisi vardır.

Sınavın toplam süresi 3 saat 15 dakika civarındadır. Daha detaylı puanlama ve örnek sorular için AP Students sayfasındaki sınav açıklamasına bakabilirsin.

Özet: Çoktan seçmeli ve yazma bölümleri birlikte çalışmalı. Sadece test çözerek, ya da sadece essay yazarak yüksek puan almak çok zor.

Büyük Tarih Aralığını Basitçe Görmek: 1200’den Günümüze

AP World’ü çalışırken, kafanda net bir zaman çizgisi olması çok işine yarar. Units 1–9’u çok kısa bir harita gibi düşün:

• Unit 1–2: Erken dönem imparatorluklar, ticaret yolları, dinler, bölgesel ağlar
• Unit 3–4: Büyük imparatorluklar, denizaşırı keşifler, erken sömürgecilik
• Unit 5: Devrimler çağı, özgürlük ve milliyetçilik hareketleri
• Unit 6: Sanayileşme, emperyalizm, yeni sömürgecilik
• Unit 7–8: Dünya Savaşları, Soğuk Savaş, sömürgeden kurtuluş
• Unit 9: Küreselleşme, modern dünya, çağdaş sorunlar

Bu aşamada detay ezberlemek zorunda değilsin. Sadece, “Hangi yüzyılda yaklaşık neler oluyor?” sorusuna kabaca cevap verebilmen önemli. Zaman çizelgesi çizenler, çoğu zaman kronoloji sorularında çok rahat ediyor.

1 Aylık AP World Çalışma Planı: Hafta Hafta Yol Haritası

Şimdi asıl kısma geçelim: 4 haftalık net bir çalışma planı.

Bu planı, okulun olsun ya da olmasın, kursa gidiyor ol ya da olma, kendine uyarlayabilirsin. Haftalara göre ana hedefleri, günlük ortalama soru sayısını ve yazma pratiklerini yazıyorum. 

Genel hedef:

• Haftalık çalışma günü: 5 ya da 6 gün
• Günlük süre: Ortalama 1,5–2 saat
• Her gün: test + içerik + kısa yazma

1. Hafta: Büyük Resmi Gör ve Üniteler 1–3’ü Hızlıca Tarama

Bu hafta, temeli kurma haftası. Hedef, Units 1–3 için ana kavramları oturtmak.

Odak konular:

• Ticaret yolları: İpek Yolu, Hint Okyanusu ticareti, Trans-Sahra yolları
• İmparatorluklar: Moğollar, Osmanlı, Safevî, Babür gibi büyük güçler
• Din ve kültür: İslam, Hristiyanlık, Budizm’in yayılması, kültürel etkileşimler

Örnek günlük rutin:

• 20–30 dakika: Kısa konu anlatımı oku ya da video izle
• 15–20 dakika: Zaman çizelgesi ve madde madde not
• 15 çoktan seçmeli soru: Hemen ardından çözüp yanlışlarına bak
• 10–15 dakika: 3–4 cümlelik mini özet yaz

Toplam süre: 1,5 saat civarı.

Bu hafta, detaylarda boğulma. “Nerede hangi imparatorluk, hangi ticaret yolu, hangi din yaygın?” sorularının cevabı sende olsun yeter.

2. Hafta: Devrimler ve Sanayileşme ile Testte Çok Soru Gelen Üniteler 4–6

İkinci hafta, puan açısından çok önemli. Çünkü devrimler ve sanayileşme dönemi, hem çoktan seçmeli hem essay sorularında sık sık çıkar.

Odak konular:

• Devrimler: Amerikan, Fransız, Haiti, Latin Amerika devrimleri
• Sanayileşme: İngiltere’den başlayıp dünyaya yayılması, işçi sınıfı, sosyal tepkiler
• Sömürgecilik ve emperyalizm: Afrika’nın paylaşılması, Asya’da sömürge düzeni

Günlük hedef:

• 20 çoktan seçmeli soru (mümkünse zaman tutarak)
• 20–30 dakika: Konu tekrarı veya video
• Her gün:
  • 1 kısa karşılaştırma paragrafı
  • ya da 1 değişim ve süreklilik (CCOT) paragrafı

Örnek: “1750 öncesi ve sonrası üretim şekilleri nasıl değişti?” gibi bir soruya, giriş cümlesi ve 1–2 örnekle kısa bir paragraf yaz.

3. Hafta: Savaşlar, Soğuk Savaş ve Küreselleşme ile Üniteler 7–9’u Bitir

Üçüncü hafta, modern dünyayı toparlama zamanı. Burada kronoloji ve neden sonuç ilişkisi çok önemli.

Odak konular:

• I. ve II. Dünya Savaşı: Sebepler, bloklar, sonuçlar
• Soğuk Savaş: ABD ve SSCB rekabeti, bloklaşma, vekalet savaşları
• Sömürgeden kurtuluş: Hindistan, Afrika, Orta Doğu örnekleri
• Küreselleşme: Ekonomi, kültür, teknoloji, uluslararası örgütler

Günlük hedef:

• 20 çoktan seçmeli soru
• 30 dakika: Konu tekrarı (özellikle kronoloji)
• Haftada en az 1 tam DBQ denemesi ya da detaylı DBQ taslağı

DBQ için tam essay yazamazsan bile, şu adımları dene:

• Soruya uygun net bir tez cümlesi yaz
• Belgeleri gruplara ayır, her grup için kısa not al
• Her grup için 1 gövde paragrafının iskeletini çıkar

4. Hafta: Tam Tekrar, Deneme Sınavları ve Zayıf Noktaları Güçlendirme

Son hafta, yeni konu ezberleme haftası değil. Burada hedef, zaten bildiğin bilgiyi sağlamlaştırmak ve sınav temposuna girmek.

Bu haftanın ana hedefleri:

• En az 2 tam deneme sınavı çözmek
• Sonuçları analiz edip zayıf üniteleri seçmek
• Her gün soru çözerek hız kazanmak

Örnek program:

• Haftaiçi: Her gün 40 karışık çoktan seçmeli soru
• Günde 15–20 dakika: Kısa karışık essay taslakları (1 tez cümlesi + 1 gövde paragrafı)
• İki gün: Tam deneme sınavı, gerçek sınav süresiyle

Son gün (sınavdan bir gün önce):

• Hafif tekrar, sadece özetlere ve zaman çizelgelerine bak
• Yoğun yeni bilgiye girme
• Uykuna dikkat et, ekran süresini azalt

Son hafta için farklı tekrar örneklerine bakmak istersen, Barron’s’ın “sınava bir hafta kala AP World çalışma önerileri” yazısı da fikir sağlayabilir.

Günlük AP World Çalışma Rutini: Az Zamanda En Çok Verim

“Kafam karıştı, günde tam olarak ne yapmalıyım?” diyorsan, burası senin için.

Temel günlük şablon:

1. Kısa okuma ya da video
2. Not alma ya da zaman çizelgesi
3. Test çözme
4. Kısa yazma çalışması
5. Hızlı yanlış analizi

Bütün bunları 30–40 dakikalık bloklara bölersen, dikkatini daha rahat toplarsın. Aralarda 5 dakikalık kısa molalar ver. Telefona dalıp kaybolmamaya dikkat et.

Eğer daha yapılandırılmış ve desteği güçlü bir program istersen, online ders veya özel dersle çalışmak da iyi bir seçenek olabilir. Örneğin, AP Dünya Tarihi Özel Ders Programı gibi programlar, konuları sistemli şekilde toparlamana yardımcı olabilir.

Okuma, Video ve Not Alma Dengesini Kurmak

Her şeyi aynı güne sıkıştırmaya çalışma. Özellikle 1 ay gibi kısa sürede, sadece önemli olanı seçmek zorundasın.

Basit bir denge kurabilirsin:

• 20 dakika: Review book ya da özet notlardan okuma
• 15–20 dakika: Kısa YouTube özet videoları
• 10–15 dakika: Not alma

Not alırken:

• Her cümleyi yazma
• Sadece ana kavramları, önemli tarih aralıklarını ve “neden sonuç” ilişkilerini madde madde yaz
• Zaman çizelgesi ve kavram kartları (flashcard) kullan

Bu sayede, hem tekrar ederken hız kazanırsın hem de beynini gereksiz detayla doldurmazsın.

Test Sorusu Çözme ve Süre Tutma Alışkanlığı Kazanmak

Çoktan seçmeli soru çözmek, her gün yapman gereken temel iş olmalı. Çünkü hem bilgini hem de hızını test eder.

Basit kural:

• 1 soru için yaklaşık 1 dakika ayır
• 20 soruluk bir set için 20 dakika süre tut

Soru çözdükten sonra:

• Yanlış yaptığın her soru için mini not çıkar
• “Neden yanlış yaptım?” sorusuna 1 cümle ile cevap yaz
• Eğer mümkünse, aynı konudan 2–3 soru daha çöz

Zaman baskısı altında soru çözmek, sınav günü hissini prova eder. İlk başta zor gelir ama birkaç gün sonra buna alışmaya başlarsın.

Kısa Yazma Pratikleri ile DBQ ve LEQ’ye Hazırlanmak

Her gün tam essay yazmana gerek yok. Bu, özellikle 1 ayda çok yorucu olur. Onun yerine, essay’i parçalara ayırıp küçük alıştırmalar yap.

Günlük mini yazma fikirleri:

• Sadece tez cümlesi yaz: Soruyu al, tek cümlede net bir iddia kur
• 1 gövde paragrafı yaz: Tezine uygun 1 örnek seç, açıklayıp bağla
• DBQ için:
  • 2–3 belgeyi seç
  • Her biri için “Bu belge ne iddia ediyor ve tezime nasıl yardım eder?” diye kısa not yaz
• LEQ için:
  • Taraf seç, hangi bakış açısını savunacağını belirle
  • 2 somut örnek düşün, sadece bunları yaz

DBQ’nin parçalarını basitçe hatırla:
İddia (tez) + kanıt + belge analizi + bağlam (context).
LEQ’de ise:
Net tez + örnekler + değişim/süreklilik ya da karşılaştırma vurgusu.

Bu küçük alıştırmalar, yazma korkusunu azaltır. Sınav günü essay sorusunu görünce, “Ben bunu zaten her gün küçük küçük yapıyordum” hissi gelir.

Son Hafta Stratejileri: Tekrar, Zihin Yönetimi ve Sınav Günü Taktikleri

Son hafta, hem akademik hem psikolojik olarak kendine iyi bakman gereken dönemdir. Artık hedef, akıllı çalışmak.

Temel prensipler:

• Zayıf üniteleri seç ve odaklı tekrar yap
• Her gün kısa tekrar, fakat aşırı yüklenmeden
• Uyku, beslenme ve stres yönetimine dikkat et

Zayıf Olduğun Üniteleri Hızlıca Güçlendirme

Nerede daha zayıf olduğunu görmek için:

• Çözdüğün denemelerin sonuçlarına bak
• “Hangi üniteden en çok yanlışım var?” sorusuna dürüstçe cevap ver
• En zayıf 2 ya da 3 üniteni seç

Bu üniteler için mini tekrar seansları planla:

• 30–40 dakika: Sadece o ünitenin özetini oku ve notlarını gözden geçir
• 10–15 soru: Hedefli test çöz
• 5–10 dakika: Kısa bir paragraf yazarak o üniteden bir temayı anlat

Burada amaç yeni konu öğrenmek değil. Sadece hataları düzeltmek ve boşlukları kapatmak.

Stresi Kontrol Etmek ve Odaklanmış Kalmayı Öğrenmek

Stres tamamen yok olmaz, ama kontrol edilebilir. Basit teknikler işini görür:

• 25 dakika çalışma, 5 dakika mola sistemi kullan
• Mola sırasında telefonda kaybolma, sadece kalk, yürü, su iç
• Sınav haftası sosyal medyada geçirdiğin süreyi azalt
• Derin nefes egzersizi dene:
  • 4 saniye yavaşça nefes al
  • 4 saniye tut
  • 4–6 saniye nefes ver

Her gün bitirdiğin küçük hedefleri işaretle. Örneğin, “Bugün 40 soru + 1 DBQ paragrafı” gibi. Bu, özgüvenini artırır. Bir ay kısa ama, odaklı çalışırsan gerçekten çok yol alabilirsin.

Sınav Günü Hazırlığı: Yanına Ne Alacaksın, Nasıl Düşüneceksin?

Sınav sabahı, mümkün olduğunca sade geçmeli.

Genel öneriler:

• Bir gece önceden: Gerekli belgeleri ve izin verilen kırtasiye malzemelerini hazırla
• Uykunu bölmeyecek bir saatte yat, sabaha bırakılmış yoğun tekrar yapma
• Sabah hafif bir kahvaltı yap, seni ağırlaştırmayacak yiyecekler seç
• Sınavdan önce, sadece özetlere göz gezdir, yeni konu açma

Sınav salonunda ilk dakikalarda kalbin hızlı atabilir. Bu çok normal. O an şunu hatırla:

• Derin nefes al, kâğıda adını soyadını yazarken bile sakinleşmeye başla
• Soruları tek tek çöz, bütün sınavı aynı anda düşünme
• Bir soruya takılırsan, işaret koy ve ilerle, sonra geri dön

Bu bakış açısı, kontrol hissini geri getirir ve panik dalgasını kırar.

Sonuç: Sınavı Tanı, Plana Sadık Kal, Her Gün Küçük Adımlar At

Bu yazıda, 1 ayda AP World History çalışmak için net bir yol çizdik. Önce sınavı tanıdın, sonra Units 1–9’u haftalara böldün, her gün için soru çözme ve kısa yazma hedefleri koydun. Son hafta için tekrar ve deneme stratejilerini de gördün.

Bu planı birebir uygulamak zorunda değilsin. Kendi programına, okuluna ve enerjine göre uyarlayabilirsin. Önemli olan, plansız ve dağınık çalışmak yerine, her gün ne yapacağını bilmen.

Unutma, 1 ay kısa ama boşa da değil. Düzenli çalışır, her gün küçük de olsa adım atarsan, sınav günü kendine “Elimden geleni yaptım” diyebilirsin. Bu bile başlı başına büyük bir başarı. Çalış, dene, düzelt, tekrar dene. Yapabilirsin.