AP Biology vs AP Chemistry: Hangisini Seçmelisin?

AP programı sunan bir lisede okuyorsun, zamanın sınırlı, ama iddialı hedeflerin var. Tek bir “daha kolay AP dersi” aramak yerine, hangi dersin senin profilinle daha iyi örtüştüğünü bulman çok daha akıllıca.

AP Biology mi, AP Chemistry mi, yoksa ikisi de mi? Cevap, ilgi alanın, güçlü yönlerin, kariyer hedefin ve aynı yıl aldığın diğer derslerin dengesinde gizli.

Bu yazıda, 2025 College Board verilerine ve güncel AP müfredatına dayanarak iki dersi akademik ama sade bir dille karşılaştıracağız. Okumayı bitirdiğinde, kendi profilini göz önüne alarak, hangi dersi ne zaman almanın daha mantıklı olduğuna dair net bir karar verebilecek duruma geleceksin.

AP Biology ve AP Chemistry’yi Kısaca Tanımak

AP kurslarını ilk kez seçiyorsan, “Ben aslında neye kaydoluyorum?” sorusu çok doğal. İki ders de lise seviyesinde, üniversite başlangıç düzeyine yakın bir içerik sunar. Genelde ABD’de:

• AP Biology çoğu okulda 10, 11 ya da 12. sınıfta,
• AP Chemistry ise çoğunlukla 11 ve 12. sınıflarda tercih edilir.

Her ikisinin de resmi içeriği College Board tarafından belirlenir. Detaylar için College Board AP Biology kurs tanıtımı ve AP Chemistry kurs tanıtımı sayfalarına göz atabilirsin.

Genel çerçeve şöyle:

• AP Biology canlı sistemlere, evrime, hücrelere, genetiğe ve ekosistemlere odaklanır.
• AP Chemistry madde, atom, bağlanma, reaksiyonlar ve yoğun matematiksel problem çözme etrafında şekillenir.

AP Biology: Canlı Sistemlere Odaklanan Geniş Kapsamlı Bir Ders

AP Biology, lise biyolojisinin çok daha derin ve analitik bir versiyonu gibidir. Ana üniteler kabaca:

• Evrim ve doğal seçilim
• Hücre yapısı ve hücre içi süreçler
• Hücre iletişimi ve hücre döngüsü
• Kalıtım, genetik ve moleküler biyoloji
• Ekoloji, ekosistem dinamikleri ve biyolojik çeşitlilik
• İnsan fizyolojisi, organ sistemleri ve homeostaz

Ders, sadece “bilgi ezberleme” dersi değildir. Asıl odak:

• Kavramlar arası ilişki kurmak,
• Grafik ve tablo yorumlamak,
• Deney verisini anlamlandırmak,
• Bilimsel argüman yazabilmektir.

Okuma yükü yüksektir. Özellikle AP düzeyinde biyoloji kaynağını baştan sona takip etmek, not çıkarmak ve kısa yazılı cevaplar hazırlamak gerekir. Ezber elbette var, ama tek başına yeterli olmaz. Hücre, genetik ve ekosistem kavramlarının birbirine nasıl bağlandığını göremiyorsan, sorularda zorlanırsın.

AP Biyoloji’nin zorluğunu daha da ayrıntılı görmek istersen, şu analizi incelemek faydalı olabilir: AP Biyoloji zorluğu hakkında detaylı inceleme.

AP Chemistry: Madde, Reaksiyonlar ve Matematiksel Düşünme

AP Chemistry, kimya kavramlarını hem moleküler düzeyde hem de matematiksel modellerle öğrenmeni ister. Ana başlıklar genelde şunlardır:

• Atom yapısı ve elektronik yapı
• Periyodik tablo, periyodiklik ve atomik trendler
• Kimyasal bağlanma, Lewis yapıları, hibritleşme, molekül geometrisi
• Stokiyometri, mol hesapları ve gazlar
• Termokimya ve termodinamik
• Kimyasal denge, asit baz dengeleri
• Kimyasal kinetik
• Çözeltiler, çözünürlük dengesi
• Elektrokimya

Bu ders, sayı ve sembollerle çalışmayı seven öğrenciler için oldukça çekicidir. Denklemleri denkleştirmek, uzun hesaplamalar yapmak, birim dönüşümü, logaritma kullanımı AP Chemistry’nin günlük rutininin parçasıdır.

Matematiksel işlem yapmayı sevmeyen ya da işlem hızında zorlanan bir öğrenci için ders yorucu olabilir. Fakat problem çözmeyi seven, düzenli çalışan ve adım adım mantık yürütmeyi sevenler için tatmin edici bir ders yapısı sunar.

Zorluk Seviyesi: Hangi AP Dersi Daha Zor?

“Hangisi daha zor?” sorusunun tek cevabı yok. Zorluk, sadece not istatistikleriyle açıklanmaz. Şu boyutları ayrı ayrı düşünmek daha gerçekçi olur:

• Ezber miktarı
• Matematik yoğunluğu
• Okuma ve yazma gereksinimi
• Sınav süresi ve hız baskısı
• Laboratuvar çalışmaları
• Günlük ve haftalık ödev yükü

Genel kanı, soyut kimya kavramları ve yoğun hesaplama nedeniyle AP Chemistry’nin daha zor olduğu yönündedir. Ancak güçlü matematik temeli olan, sayısal öğrenciler için tablo tersine dönebiliyor.

AP Biology: Yoğun Okuma, Kavram Anlama ve Ezber Dengesi

AP Biology’nin zorluğu, içerik genişliğinden ve kavramsal yoğunluktan gelir. Konu sayısı fazladır, bu da:

• Sürekli tekrar,
• Eski ünitelerle yeni üniteler arasında ilişki kurma,
• Çok sayıda terimi akılda tutma

ihtiyacı doğurur.

Sınav formatında:

• Çoktan seçmeli sorular,
• Kısa yanıt gerektiren sorular,
• Serbest yanıt (FRQ) soruları

vardır. Bu soruların çoğu, uzun paragraflar, grafikler, tablolar içerir. Yani iyi okuma becerisi ve hızlı anlama yeteneği önem kazanır.

Sadece tanım ezberlemek yetmez. Örneğin, bir grafikte enzim aktivitesi sıcaklığa göre verilmişse, senden hem bu grafiği okumak hem de enzimlerin yapısal özelliklerini hatırlayıp yorum yapman beklenir. Zihninde sürekli “büyük resmi” canlı tutman gerekir.

AP Chemistry: Matematik, Formüller ve Çok Adımlı Problemler

AP Chemistry tarafında zorluk, daha çok sayısal becerilerde toplanır. Rahat etmen için en azından şu becerilerin sağlam olması beklenir:

• Algebra II düzeyinde denklem çözme,
• Oran orantı, yüzde hesapları,
• Logaritma kullanımı (özellikle pH hesaplarında),
• Grafik okuma,
• Birim dönüşümü ve bilimsel gösterim.

Çok adımlı serbest yanıt problemlerinde, tek bir sorunun içinde:

1. Denklemi yazman,
2. Denklemi denkleştirmen,
3. Uygun formülü seçmen,
4. Sayısal işlemi dikkatle yapman,
5. Sonucu doğru birimle ifade etmen

gerekir. Ezber yükü AP Biology kadar yoğun olmayabilir, fakat kavramı anlamadan formülleri kullanmak neredeyse imkansızdır. Küçük bir işlem hatası tüm soruyu götürebilir.

Geçme Oranları ve İstatistikler Ne Söylüyor?

2025 College Board verilerine göre:

• AP Biology için 3 ve üzeri (geçer not) oranı yaklaşık %71,
• AP Chemistry için 3 ve üzeri oranı yaklaşık %78 civarındadır.

Yani kabaca:

• Her 10 öğrenciden 7’si AP Biology’yi,
• Her 10 öğrenciden 8’i AP Chemistry’yi

geçer notla tamamlamaktadır.

İlk bakışta “O zaman AP Chemistry daha kolay mı?” sorusu akla gelebilir. Burada dikkat etmen gereken nokta, bu sınavlara giren kitlenin profili. AP Chemistry’ye genellikle zaten güçlü matematik altyapısı olan ve STEM odaklı öğrenciler yöneldiği için ortalamalar doğal olarak daha yüksek çıkabilir.

İstatistikler seni korkutmasın. Asıl farkı yaratan unsurlar şunlardır:

• Temel dersleri ne kadar sağlam aldığına,
• Okulundaki öğretmenin ve laboratuvar imkanlarının kalitesine,
• Senin çalışma disiplinine,
• Dersi seçerken kendi profiline ne kadar uygun bir tercih yaptığına bağlıdır.

İçerik, Önkoşullar ve Günlük İş Yükü: Seni Neler Bekliyor?

Seçim yaparken “Bu ders bana ne kadar zaman yedirir?” sorusu çok pratik ve yerinde bir sorudur. Özellikle aynı yıl başka AP’ler, spor, kulüpler ve sınav hazırlığı varken.

Hangi Ön Bilgi ve Dersler Gerekli?

AP Biology için:

• Lise biyolojisi temeli,
• Temel kimya bilgisi (atom, bağ, basit reaksiyonlar),
• Güçlü okuma ve yazma becerisi,

büyük avantaj sağlar. Uzun metinleri İngilizce okuyup anlamakta zorlanıyorsan, önce bu beceriyi güçlendirmek iyi olabilir.

AP Chemistry için:

• Lise kimyası (temel kavramlar ve basit hesaplamalar),
• En az Algebra II düzeyinde matematik,
• Birim dönüşümü, denklem çözme ve orantı kurma

becerilerinin iyi durumda olması gerekir. Matematik tarafında kendini zayıf hissediyorsan, derse başlamadan önce bu eksikleri kapatmak çok önemlidir.

Genel AP hazırlık seviyeni anlamak için şu tür kaynaklar işine yarayabilir: AP derslerine hazır mısınız? 3 adımlı kontrol.

Günlük ve Haftalık Çalışma Yükü

Okuluna ve öğretmenine göre değişmekle birlikte, ortalama bir çerçeve çizebiliriz:

• AP Biology için haftada yaklaşık 2–4 saat ek çalışma,
• AP Chemistry için haftada yaklaşık 3–5 saat ek çalışma

gerçekçi bir aralıktır.

Bu sürelerin içine şunlar girer:

• Ders kitabı okuma ve özet çıkarma,
• Önceki yılların AP sorularını çözme,
• Kısa yazılı cevaplar ve FRQ pratiği,
• Laboratuvar raporu yazma,
• Küçük projeler ve sunumlar.

AP Chemistry’de hesaplama pratiği daha fazla zaman alır. AP Biology’de ise yoğun okuma, not çıkarma ve kavram haritaları hazırlama süreyi uzatır.

Aynı yıl AP Calculus, AP Physics gibi sayısal ağırlığı yüksek dersler alıyorsan, AP Chemistry ile birleşince haftalık yük ciddi biçimde artabilir. Benzer şekilde AP US History, AP English gibi yoğun okuma gerektiren derslerle aynı dönemde AP Biology almak da okuma yükünü yükseltir.

Laboratuvarlar, Raporlar ve Bilimsel Yazma

Her iki ders de laboratuvar çalışmalarını önemser, ancak odakları biraz farklıdır.

AP Biology laboratuvarları:

• Veri toplama,
• Grafik çizme,
• Hipotez kurma ve sonuç tartışma

üzerinde yoğunlaşır. Örneğin, enzim aktivitesi veya osmoz deneylerinde farklı koşullarda ölçümler yapman, sonra bunları bilimsel bir raporda tartışman beklenir.

AP Chemistry laboratuvarları:

• Titrasyon,
• Çözelti hazırlama,
• Gaz yasaları deneyleri,
• Kalorimetri

gibi daha işlem ve ölçüm doğruluğu ağırlıklı çalışmalar içerir. Burada küçük bir hacim veya kütle hatası, tüm sonuçları etkileyebilir. Hesaplamaları dikkatle yapman gerekir.

Her iki ders de bilimsel yazma pratiği kazandırır. Bu, hem IB hem de Türkiye’deki üniversite seviyesindeki laboratuvar derslerine hazırlık için değerli bir kazanımdır.

Hangi Öğrenci İçin Hangi Ders Daha Uygun?

Şimdi seçim aşamasına yaklaşıyoruz. Burada sihirli formül yok, ama bazı tipik öğrenci profilleri üzerinden düşünmek işleri kolaylaştırır.

Güçlü Yanların: Ezber mi, Problem Çözme mi?

Kendi kendine şu soruları sor:

• Uzun metinler okuyup altını çizmeyi, özet çıkarmayı seviyor musun?
• Kavram haritası, şema, renkli notlarla çalışmak sana iyi geliyor mu?
• Yoksa sayı ve formüllerle uğraşırken daha mı rahatsın?
• Oran orantı, denklem, logaritma gibi işlemleri akıcı yapabiliyor musun?

Genel bir kural olarak:

• Okuma, kavramsal düşünme ve orta düzey ezberde güçlüyüm diyorsan, AP Biology seni daha az yıpratır.
• Matematik ve problem çözme benim güçlü tarafım, ezberden hoşlanmam diyorsan, AP Chemistry daha “doğal” gelecektir.

Tabii ki her iki ders de hem ezber hem problem çözme gerektirir, fakat baskın yön farklıdır.

İlgi Alanların: Canlılar mı, Maddeler ve Reaksiyonlar mı?

Ne anlatılırsa anlatılsın, sevmediğin bir konuyu uzun süre çalışmak zordur. Kendi ilgi alanını netleştir:

• Hayvanlar, insan vücudu, beyin, hastalıklar, ekosistemler, çevre problemleri seni heyecanlandırıyorsa, AP Biology daha tatmin edici olur.
• Renk değişimleri, çözelti hazırlama, kristal yapılar, gaz çıkışı, enerji değişimleri ve kimyasal reaksiyon mekanizmalarını merak ediyorsan, AP Chemistry seni daha çok içine çeker.

Motivasyon notu da buradan gelir. İlgi duyduğun bir konuda uzun süre çalışmak hem daha keyifli hem de daha sürdürülebilirdir.

Sınav Programın ve Diğer Ağır Derslerinle Uyum

Seçimi yaparken ders kombinasyonunu mutlaka masaya yatır:

• Aynı yıl AP Calculus, AP Physics, AP Computer Science alıyorsan,
  • Üstüne bir de AP Chemistry eklemek, matematiksel yükü çok arttırabilir.
• Aynı yıl AP US History, AP English Language, AP Psychology gibi okuma ağırlığı yüksek dersler alıyorsan,
  • AP Biology ile birleştiğinde okuma ve yazma yükün ciddi boyuta çıkabilir.

Kendine küçük bir kontrol listesi yapabilirsin:

• O yıl kaç “okuma ağırlıklı” dersim var?
• Kaç “sayısal işlem ağırlıklı” dersim var?
• Haftada gerçekçi olarak bu AP dersi için kaç saat ayırabilirim?
• Uyku ve sosyal hayatımı tamamen feda etmeden bu program sürdürülebilir mi?

Bu soruların cevabı, seni daha gerçekçi bir seçime götürür.

STEM odaklı öğrenciler için program tercihlerini geniş çerçevede görmek istersen, STEM odaklı öğrenciler için IB vs AP avantajları yazısı da faydalı olabilir.

Kariyer, Üniversite Planı ve Hangisini Ne Zaman Almalı?

AP dersini sadece “o yılki not” olarak değil, üniversite ve kariyer planınla birlikte düşünmek akıllıca olur. Özellikle yurt dışı hedefliyorsan.

Tıp, Mühendislik, Doğa Bilimleri ve Diğer Alanlar İçin Tercih

Genel eğilim şu şekilde özetlenebilir:

• AP Biology daha çok şu alanlara destek olur:
  • Tıp ve pre-med programları,
  • Diş hekimliği, hemşirelik, fizyoterapi,
  • Veterinerlik,
  • Biyoloji, moleküler biyoloji ve genetik,
  • Psikoloji,
  • Çevre bilimi ve ekoloji odaklı bölümler.
• AP Chemistry ise özellikle şu alanlarda öne çıkar:
  • Kimya ve kimya mühendisliği,
  • Biyomedikal mühendislik,
  • Malzeme bilimi ve nanoteknoloji,
  • Eczacılık ve ilaç geliştirme,
  • Çoğu STEM mühendislik programı için güçlü bir artı.

Eğer hangi alana yöneleceğine tam karar vermediysen ve zamanın elveriyorsa, iki yıl içinde her iki dersi de almak güçlü bir sinyal verir. Fakat bunu yaparken toplam iş yükünü gerçekçi hesaplamak gerekir.

AP Biology ve AP Chemistry’yi Hangi Sırayla Almak Daha Mantıklı?

Türkiye’de ve ABD’de sık görülen birkaç senaryo:

• 10. sınıfta: Lise biyolojisi ve kimyasını sağlam biçimde tamamlamak,
• 11. sınıfta: AP Biology,
• 12. sınıfta: AP Chemistry.

Bu sırada önce kavramsal bir derse (AP Biology), sonra daha yoğun matematik gerektiren bir derse (AP Chemistry) geçmiş olursun. Özellikle tıp ve biyoloji ağırlıklı bir profil düşünüyorsan mantıklıdır.

Güçlü matematik altyapısı olan ve mühendislik hedefleyen bir öğrenci için:

• 11. sınıfta: AP Chemistry,
• 12. sınıfta: AP Biology

da anlamlı bir seçenek olabilir. Bu durumda, erken dönemde kimya ve matematik becerilerini gösterir, son sınıfta ise biyoloji bilgisini güçlendirirsin.

Temel kural şu:
Önce ön koşul dersleri ve temel konular, sonra AP. Aynı yıl çok sayıda ağır AP dersi üst üste yığmak kısa vadede transkriptte “etkileyici” görünebilir, ama tükenmişlik ve düşük not riski getirir.

Üniversite Başvurusunda Bu Dersler Nasıl Görünür?

AP dersleri, transkriptinde akademik ciddiyetin somut göstergesidir. Üniversiteler, senin:

• Zor derslere girmeye istekli olmanı,
• Uzun süreli projeleri ve laboratuvarları yönetebilmeyi,
• Belirli bir alana gerçekten ilgi duyduğunu

bu dersler üzerinden okur.

Örnek profiller:

• Pre-med hedefli öğrenci:
  • AP Biology, AP Chemistry, mümkünse AP Psychology ve AP Statistics kombinasyonu,
  • Tıp fakültesi ya da biyomedikal alanlar için tutarlı bir hikâye sunar.
• STEM mühendislik hedefli öğrenci:
  • AP Chemistry, AP Calculus, AP Physics, Computer Science,
  • Gerekirse yanında AP Biology, güçlü bir sayısal profil oluşturur.

Ancak unutma, “ne kadar çok AP, o kadar iyi” mantığı tek başına sağlıklı değildir. Akademik derinlik ve mental sağlık arasında denge kuran öğrenci profili, başvurularda daha güven verici görünür.

Sonuç: AP Biology mi AP Chemistry mi? Kısa Kontrol Listesi

Karar aşamasında aşağıdaki maddeleri kendi durumuna göre işaretleyebilirsin. Genel olarak:

1. Okumayı, kavramsal düşünmeyi ve canlı sistemleri seviyorsan AP Biology senin için daha uygun olabilir.
2. Matematikte rahatsan, formül ve problem çözmeyi seviyorsan AP Chemistry daha mantıklı bir seçim olabilir.
3. Aynı yıl çok sayıda sayısal ders alıyorsan denge için AP Biology’ye, çok sayıda okuma ağırlıklı ders alıyorsan AP Chemistry’ye biraz daha yakından bak.
4. Tıp, biyoloji, psikoloji, çevre bilimi düşünüyorsan AP Biology’yi önceliklendirmek, profilini güçlendirir.
5. Mühendislik, kimya, eczacılık, malzeme bilimi hedefliyorsan AP Chemistry, dosyana anlamlı bir katkı yapar.
6. Temel derslerini henüz sağlamlaştırmadıysan bir yıl bekleyip önce temeli güçlendirmek, sonra AP almak daha akıllıca olabilir.
7. Zaman yönetimini gerçekçi biçimde değerlendirebiliyorsan haftalık 2–5 saatlik ek yükü hangi ders için sürdürebileceğini dürüstçe yaz ve seçimini buna göre yap.

Son adım olarak, ilgi alanların, güçlü ve zayıf tarafların, yıllık zaman planın ve kariyer hedeflerini bir kâğıda yaz. Bu listeyle yazıyı tekrar hızlıca gözden geçir. Kararının “tek doğru” olmasına gerek yok; önemli olan, sana uygun, sürdürülebilir ve gerçekten merak uyandıran AP dersini seçmen. Son olarak AP Chemistry 2025 güncellemelerini kontrol etmeyi unutma.