IB IA’nızı Mükemmelleştirin: Düzenleme, Düzeltme ve Yapılandırma Rehberi
IB programına katılan her öğrencinin karşılaştığı zorluklardan biri, İç Değerlendirme (IA) ödevleridir. Eğer bu blog yazısını okuyorsanız, muhtemelen IA’nızın teslim tarihi yaklaşmakta ve son düzenlemelerinizi yapmak üzeresiniz. Bu noktaya kadar geldiyseniz ve tam bir taslağa sahipseniz, TEBRİKLER! Zor kısmı geride bıraktınız. Artık sadece birkaç düzenleme ile IA’nızı mükemmel hale getirebilir ve başarıyla teslim edebilirsiniz. Bu yazıda, IA’larınızı nasıl yapılandırıp düzelteceğinizi, düzenleme ve düzeltme yaparken dikkat etmeniz gereken noktaları ve bir kontrol listesi sunarak IA’nızı en yüksek puana hazırlamanıza yardımcı olacağım.
Stephen King’in dediği gibi, “Yazmak insanidir, düzenlemek ise ilahidir.” IA’nızın ilk taslağını yazarken amacınız mümkün olduğunca çok fikir üretmek olmalı. Şimdi ise taslağınızı düzenleme ve düzeltme aşamasına gelmiş durumdasınız. Bu süreçte yapacağınız düzeltmeler, IA’nızın notunu yükseltebilir ve hatta 7 puana ulaşmasına katkı sağlayabilir.
Düzeltme (Proofreading)
Düzeltme, metninizi eleştirel bir şekilde okumak ve tüm hataları belirleyip düzeltmek anlamına gelir. Metninizi bitirir bitirmez düzeltmeye başlamayın. Gözleriniz, hataları fark etmekte zorlanacaktır. Bir gece uykunuzu alın, bir fincan kahve veya çay içip taze bir zihinle geri dönün. Yazınızı sesli olarak okuyun ya da başka birine okuyun. Çalışmanızı başkasına sunma eylemi, yazınıza daha eleştirel bakmanızı sağlar. Yazınızı farklı perspektiflerden değerlendirin ve her noktada şu soruyu kendinize sorun: “Bu argüman araştırma soruma tatmin edici bir yanıt veriyor mu?”
Düzeltme Kontrol Listesi:
- Araştırma sorusuyla bağlantı ve kişisel ilgi açık mı?
- Araştırma sorusunun önemini açıkça ortaya koydunuz mu?
- Kişisel ilgi: Konuya olan kişisel ilginizi gösteren kanıtlar sundunuz mu?
- Odak, ödevin kapsamına uygun mu ve yeterince dar mı?
- Araştırma ve argümanlar, ödevin kapsamına uygun mu?
- Yazı, araştırma sorusuna odaklanmış ve ona özel mi?
- Alternatif perspektifler, teoriler ve karşıt görüşler sunulmuş mu?
- Kavramlar, teoriler, terimler ve fikirler açık ve anlaşılır mı?
- Ses tonu, zaman ve stil tutarlı mı?
- Güvenilir kaynaklar kullanıldı mı ve her gerekli yerde atıf yapıldı mı?
- Yazı, değerlendirme kriterlerini karşılıyor mu?
- Kelime sınırına, yazı tipi, sayfa numarası ve aralık gereksinimlerine uyuldu mu?
- Tablolar, grafikler, resimler, grafikler ve ekler numaralandırılmış ve etiketlenmiş mi?
- Farklı bölümler doğal ve uygun bir şekilde birbirine bağlı mı?
Bu sorulara “evet” cevabı vermek, IA’nızın başarısı için hayati öneme sahip. Eğer herhangi bir soruya “hayır” cevabı verdiyseniz, evet diyene kadar metninizi düzenlemeye devam edin.
IA’nızı Düzenlemek
Düzeltme aşaması, tüm hataları belirleyip düzeltmenizi sağlamalıdır. Eğer araştırma sorusuyla bağlantı veya kişisel ilgi eksikse, bu noktaları kapsayan cümleler ekleyin. Eğer içeriğe ilişkin büyük hatalar tespit ettiyseniz, aşağıdaki adımları uygulayarak bu hataları düzeltebilirsiniz:
- Yazınızı daha alakalı hale getirmek için ele aldığınız kavramların gerçek hayattaki uygulamalarını bulun.
- Kişisel ilgi için, konuya neden ilgi duyduğunuzu açıklayan kişisel deneyimlerinizi paylaşabilir ya da araştırma sorusunu yanıtlamak için araştırmanızda ekstra çaba gösterdiğinizi belirtebilirsiniz.
- Eğer odak çok genişse, araştırma sorunuza uygun olmayan bilgileri çıkarın. Örneğin, bir Psikoloji IA’sı yazarken kısa süreli hafıza üzerine bir çalışmayı kopyalıyor ve hafıza teorilerine derinlemesine dalıyorsanız, odak noktanızı sadece kısa süreli hafıza teorilerine daraltın.
- Eğer taraflı bir bakış açısı tespit ederseniz, alternatif bir açıklama veya karşıt bir argüman ekleyin.
Yapılandırma ve Formatlama Kontrol Listesi
Büyük argüman hatalarını düzelttikten sonra, yapılandırma ve formatlama değişikliklerine geçebilirsiniz. Aşağıdaki adımları takip ederek IA’nızı doğru bir şekilde yapılandırın ve formatlayın:
- Yazım ve dilbilgisi kontrolü yapın.
- Cümlelerinizi tamamlayın ve eksik noktalama işaretlerini ekleyin.
- Ses tonu, zaman ve tarzı tutarlı hale getirin. Örneğin, geçmiş zamanda konuşuyorsanız, tüm cümlelerinizi geçmiş zaman yapın.
- Tüm tablolar, grafikler, resimler, denklemler, hesaplamalar vb. etiketlenmeli, numaralandırılmalı ve doğru bölüme yerleştirilmelidir.
- IBDP konu rehberinde belirtilen değerlendirme kriterlerine uygun bir yapı takip edin. Örneğin, Grup 4 IA’sı için bölümler şu şekilde olmalıdır: Giriş, Amaç ve Hipotez, Keşif, Tartışma ve Analiz.
- Tam bir içindekiler tablosu oluşturun ve her bölümün doğru sayfa numaralarına sahip olduğundan emin olun.
- Kapak sayfasında başlık, kelime/sayfa sayısı ve konu bilgileri yer almalıdır.
- Atıflar, tutarlı bir biçimde tamamlanmalı ve aynı stil kullanılmalıdır. Örneğin, APA formatıyla başladığınızda, tüm atıfların APA formatında olduğundan emin olun.
- Bibliyografya, alfabetik sırayla organize edilmiş bir referans listesine sahip olmalıdır.
Bu ipuçları ve kontrol listeleriyle, ilk taslağınızı nihai teslimata dönüştürebilirsiniz. IA’nızı tamamlamak için çok az kaldı. Bol şans!
Internal Linkler:
- IB Özel Ders
- IB Matematik Özel Ders HL/SL
- IB Kimya Özel Ders SL/HL
- IB Biyoloji HL Kursu
- IB Fizik SL/HL Kursları
- IB Ekonomi HL Kursu
- IB Türkçe HL Kursu
- IB ESS SL Kursu
External Linkler:
